Mediacje – czy warto?

ROZMAWIA: Joanna Małecka
Zdjęcie: Mary Zubowicz

Skąd pomysł na tego typu konferencję?

Pomysłodawczynią konferencji „Jak budować mosty współpracy. Mediacje: rodzina, biznes, administracja” jest Anna Warlich, prezes Polskiego Centrum Mediacji Oddział w Poznaniu. Podkreśla Ona, że „W czasach, kiedy ta forma rozwiązywania sporów staje się coraz bardziej powszechna, jako stowarzyszenie szerzące ideę mediacji, chcemy zwiększać świadomość różnych grup społecznych. Międzynarodowy Tydzień Mediacji, który przypada w trzecim tygodniu października, to doskonały czas na to, by o mediacji było głośno.”

Dla kogo jest ta konferencja?

Na konferencję zapraszamy wszystkich, którym bliskie jest polubowne rozwiązywanie sporów – mediatorów, prawników, psychologów, studentów, pracowników administracji. Każdy z uczestników znajdzie coś dla siebie. Dlaczego warto uczestniczyć w konferencji? W tym miejscu również przytoczę słowa zaproszenia skierowane przez prezes PCM O/Poznań Annę Warlich: „Mediatorzy uczestniczący w konferencji mogą podnieść swoje kompetencje zawodowe, pełnomocnicy poznać tajniki mediacji, by skuteczniej reprezentować swoich klientów, sędziowie zgłębić wiedzę dotyczącą mediacji i częściej kierować sprawy sądowe do mediatora, a przedsiębiorcy poznać jak rozwiązać konflikt z kontrahentem czy pracownikiem.” 

Czym tak naprawdę jest mediacja?

Mediacja należy do alternatywnych metod rozwiązywania sporów i konfliktów. Jest rozmową prowadzoną w obecności osoby trzeciej – bezstronnego, neutralnego mediatora. Niezależnie czy jest to mediacja rodzinna, pracownicza czy gospodarcza, zawsze spotykają się skonfliktowane strony. Jeśli wybierają mediację, to jest bardzo prawdopodobne, że konflikt zostanie dość szybko rozwiązany, ponieważ przychodzą z wolą rozmowy. Mediacja jest oparta na jasnych zasadach. Jest dobrowolna, nikt nie może zmusić do mediacji, na każdym etapie można z niej zrezygnować. Jeśli osoby, których konflikt dotyczy, nie mają przekonania, że można go rozwiązać, zawsze mogą odmówić przystąpienia do mediacji. Wszystko o czym rozmawiamy podczas spotkania mediacyjnego, objęte jest poufnością, która dotyczy mediatora oraz wszystkich uczestników mediacji. Daje to poczucie bezpieczeństwa i komfortu w rozmowach. Mediator zachowuje neutralność wobec uczestników mediacji oraz wobec przedmiotu sporu. Nie ocenia, nie opowiada się po żadnej ze stron, dba o równowagę między nimi i usprawnia proces komunikacji. Strony, przystępując do mediacji, akceptują mediatora, zasady oraz przebieg mediacji. Każdy z uczestników mediacji ma możliwość swobodnie wypowiedzieć się, przedstawić swój punkt widzenia. Następnie wspólnie poszukują rozwiązań, a mediator ich w tym wspiera. Jeśli rozmowa mediacyjna zaowocuje wypracowaniem rozwiązań, spisywane jest porozumienie, które satysfakcjonuje każdą ze stron konfliktu.

Komu jest potrzebna?

Mediacja jest potrzebna wszystkim, którzy mają jakikolwiek konflikt. Są w sytuacji rozstania, mają problem z podziałem majątku, z uregulowaniem kontaktów z dziećmi, z ustaleniem alimentów, mają inny problem w rodzinie, w pracy nie dogadują się z przełożonymi albo z kolegami lub prowadzą firmę i ich partner biznesowy nie wywiązuje się z umowy, nie potrafi się dogadać, możemy wtedy rozmawiać w obecności mediatora. Często jest tak, że rozmowy we własnym gronie kończą się kłótniami. Każda ze stron próbuje forsować swoje racje, swoje stanowisko i nawet jeśli druga strona proponuje rozsądne rozwiązania, okopujemy się na swoim, jesteśmy jak skała, o którą rozbijają się fale i nic do nas nie dociera. Żadne zaproponowane rozwiązanie nie jest dobre, bo emocje biorą górę. Warto wtedy skorzystać z mediacji. Zdarza się, że uczestnicy mediacji mówią „Pani mediator, tutaj jakoś potrafimy normalnie rozmawiać, a wcześniej sami nie mogliśmy nic ustalić”.

Jaka jest różnica pomiędzy mediacją w biznesie, rodzinie, administracji?

Przede wszystkim różnią się rodzajem spraw, które są przedmiotem mediacji. W mediacji rodzinnej m.in. ustalimy warunki rozwodu, plan opieki rodzicielskiej, alimenty, podział majątku. Mediacja biznesowa dotyczy sporów wynikających z prowadzenia firmy. Będą to konflikty związane z nieterminowymi płatnościami, niedotrzymywaniem warunków zawartych w umowach z kontrahentami, nieuczciwą konkurencją, naruszeniami dotyczącymi znaków towarowych, ale też konflikty wewnętrzne w przedsiębiorstwach. Miejsce dla mediacji między obywatelami czy też przedsiębiorcami, którzy wejdą w spór z organami administracji, przewidział ustawodawca wprowadzając mediację do Kodeksu Postępowania Administracyjnego w 2017 r.

Czy mediacja jest skuteczna?

W moim przekonaniu TAK, mediacja jest skuteczna. Zawsze wtedy, kiedy jej uczestnicy mają wolę ze sobą rozmawiać. Rozmowa to droga do porozumienia, a w tej rozmowie towarzyszy im mediator, który pomaga w dobrej komunikacji i ukierunkowuje na to, co jest ważne dla obu stron, co je łączy. Zdarza, się też tak, że mimo wysiłków stron, nie ma porozumienia. Jednak fakt, że brały udział w mediacji, pozwala im spojrzeć na sytuację z innej perspektywy. Nawet jeśli wracają na salę rozpraw, zachowują się inaczej, są przygotowani, gotowi na zmiany. A tym, którzy zawarli ugodę, łatwiej jest dotrzymać warunków, które wspólnie wypracowali. W mediacji wszyscy są wygrani, a rozwiązanie jest szyte na miarę, jak garnitur, dlatego jest satysfakcjonujące dla każdej ze stron.

Gdzie szukać pomocy?

Mediatorów specjalizujących się w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych, cywilnych, pracowniczych i gospodarczych można znaleźć na listach stałych mediatorów, prowadzonych przez Sądy Okręgowe, jak również w ośrodkach mediacyjnych, takich jak Polskie Centrum Mediacji czy Wielkopolskie Centrum Arbitrażu i Mediacji i innych. Wielu mediatorów prowadzi również własną praktykę.